"ฌาปนกิจศพด้วยน้ำ" เผาศพลดโลกร้อน ทางเลือกของคนรุ่นใหม่ที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม

การทำศพ ส่วนใหญ่จะคุ้นชินกับการฝังดินหรือเผาด้วยไฟ แต่ล่าสุด! มีทางเลือกใหม่สำหรับกลุ่มคนที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม มีการจัดทำบริการ “ฌาปนกิจศพด้วยน้ำ” ซึ่งในปัจจุบันมีบริษัทเอกชนในต่างประเทศหลายๆ ประเทศ เริ่มทำกันแล้ว แต่เนื่องจากราคาค่อนข้างสูงจึงยังไม่ค่อยนิยมมากนัก เค้ามีวิธีการจัดการศพอย่างไรในน้ำ ไปทำความรู้จักกัน

จุดเริ่มต้นที่ได้รับความสนใจ

“ฌาปนกิจศพด้วยน้ำ” ได้รับความสนใจมากขึ้น เมื่ออาร์ชบิชอป เดสมอนต์ ตูตู นักรณรงค์ต่อต้านการแบ่งแยกสีผิวชาวแอฟริกาใต้ และเจ้าของรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ ได้ถึงแก่กรรมเมื่อเกือบสองปีที่แล้ว และเค้าได้สั่งเสียไว้เป็นครั้งสุดท้ายว่า ให้ฌาปนกิจร่างของเขาด้วยน้ำ (aqua cremation) เพื่อเป็นแบบอย่างให้ชาวโลกได้ปฏิบัติตาม ซึ่งเป็นวิธีการเผาศพที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

ฌาปนกิจศพด้วยน้ำ ทำอย่างไร?

“ฌาปนกิจศพด้วยน้ำ” เป็นกระบวนการย่อยสลายศพ โดยใช้ปฏิกิริยาเคมีที่เรียกว่า “อัลคาไลน์ ไฮโดรไลซิส” (alkaline hydrolysis) หรือการย่อยสลายเนื้อเยื่อในร่างกายด้วยสารละลายร้อนที่มีฤทธิ์เป็นด่างอย่างรุนแรง ร่างของผู้ตายจะถูกนำเข้าไปในเตาเหล็กสแตนเลส จากนั้นจะทำการปล่อยสารละลายร้อน ที่ประกอบไปด้วย น้ำ 95% ผสมกับด่าง เช่นโพแทสเซียมไฮดรอกไซด์ หรือโซเดียมไฮดรอกไซด์ 5% ให้ไหลเข้าท่วมศพ

สถานที่ประกอบพิธีฌาปนกิจศพด้วยน้ำ ที่เมืองพริทอเรีย ประเทศแอฟริกาใต้

ที่มาภาพ : GETTY IMAGES, bbc

มีอุณหภูมิน้ำให้เลือก 2 ประเภท ได้แก่

วิธีเผาศพด้วยน้ำแบบอุณหภูมิต่ำ

มีการควบคุมให้สารละลายมีอุณหภูมิไม่ถึงจุดเดือดที่ความดันบรรยากาศปกติ ศพจะถูกย่อยสลายช้า ๆ จนเนื้อเยื่อต่าง ๆ หมดไปภายในเวลา 14-16 ชั่วโมง

วิธีเผาศพด้วยน้ำแบบอุณหภูมิสูง

สารละลายจะถูกทำให้ร้อนขึ้นไปถึง 160 องศาเซลเซียส และมีการเพิ่มความดันในเตาเผา ซึ่งจะเร่งให้การย่อยสลายศพเสร็จสิ้นลงภายในเวลาเพียง 4-6 ชั่วโมง

สิ่งที่เหลือคือ กระดูกและของเหลวที่ไม่เป็นพิษต่อสิ่งแวดล้อม

ทั้งนี้หลังจากการ “ฌาปนกิจศพด้วยน้ำ” สิ่งที่เหลือคือกระดูกที่อยู่ในรูปของแคลเซียมฟอสเฟตบริสุทธิ์ สามารถนำไปบดเป็นผง ไม่ต่างจากเถ้ากระดูกที่เกิดจากการเผาศพด้วยไฟ ซึ่งก็สามารถนำไปประกอบพิธีขั้นสุดท้าย เช่น ลอยอังคารหรือโปรยในสถานที่ที่ผู้ตายต้องการได้เช่นกัน

สำหรับของเหลวที่เหลือจากการฌาปนกิจศพด้วยน้ำ จะเป็นสารละลายปลอดเชื้อที่ประกอบไปด้วยสารอินทรีย์ อย่างกรดอะมิโน เกลือ น้ำตาล และสบู่ ซึ่งจะถูกขับออกทางท่อน้ำทิ้งของสถานประกอบพิธีศพ โดยไม่เป็นพิษเป็นภัยต่อสิ่งแวดล้อม

ประเทศที่มีบริการ ฌาปนกิจศพด้วยน้ำ

มีบริษัทเอกชนเริ่มเปิดให้บริการ ฌาปนกิจศพด้วยน้ำ หลายประเทศแล้ว อาทิ แคนาดา, เม็กซิโก, ออสเตรเลีย, แอฟริกาใต้, และบางประเทศในยุโรป แต่ยังไม่เป็นที่นิยมเพราะราคาค่อนข้างสูงมากเกินไป

ทั้งนี้ในสหราชอาณาจักร เพิ่งจะมีอนุญาตอย่างเป็นทางการให้ใช้วิธีฌาปนกิจศพด้วยน้ำได้ภายในสิ้นปีนี้ โดยบริษัท Co-op Funeralcare ผู้ให้บริการทำศพและประกอบพิธีศพรายใหญ่ของอังกฤษ กำลังดำเนินธุรกิจนี้ให้มีความเหมาะสม ซึ่งจะมีแนวโน้มทำให้มีค่าบริการที่ถูกลงจะได้เป็นที่นิยมมากขึ้นและเป็นอีกทางเลือกให้กลุ่มคนที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อมด้วย