คำว่า “หนีห่าว” กับวัฒนธรรมการเหมารวม
“หนีห่าว” (你好) เป็นคำทักทายธรรมดาในภาษาจีนกลาง แปลตรงตัวว่า “สวัสดี” แต่ในหลายปีหลัง โดยเฉพาะในโลกตะวันตก คำนี้เริ่มถูกตั้งคำถามว่า เมื่อถูกใช้โดยคนผิวขาวหรือชาวต่างชาติ กับคนเอเชียที่ไม่ใช่คนจีน อาจสะท้อน “การเหมารวมทางเชื้อชาติ” หรือ racial stereotyping นั่นคือ การมองว่าคนเอเชียทั้งหมดคือคนจีน และควรถูกทักทายด้วยภาษาจีน โดยไม่สนว่าตัวตนของบุคคลนั้นคือใคร มาจากประเทศอะไร หรือใช้ภาษาใด ซึ่งเป็นอคติแฝงในความไม่รู้เท่าทัน
จากมุกขำสู่การไม่ให้เกียรติ
เหตุการณ์ล่าสุดในประเทศไทยสะท้อนความอ่อนไหวนี้อย่างชัดเจน เมื่อเจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติรายหนึ่งชื่อ ทราย สก๊อต เล่าว่าเขาถูกนักท่องเที่ยวต่างชาติทักด้วยคำว่า “หนีห่าว” แล้วหัวเราะ ทำให้รู้สึกว่าไม่ได้รับเกียรติ และส่อแววเหยียดเชื้อชาติ แม้หลายคนอาจมองว่าเป็น “มุกขำ ๆ” หรือแค่ “ไม่รู้” แต่สำหรับผู้ถูกกระทำแล้ว การเหมารวมแบบนี้สะท้อนถึงการไม่พยายามเรียนรู้ความแตกต่างของวัฒนธรรม และลดคุณค่าความเป็นปัจเจกของคนอีกฝ่าย
พูดผิดไม่ผิด แต่อย่าทำเป็นเรื่องตลก
การใช้ภาษาต่างชาติไม่ใช่เรื่องผิด หากเกิดจากเจตนาดีหรือความพยายามเรียนรู้ แต่เมื่อมันถูกใช้ผิดที่ ผิดเวลา หรือผิดคน โดยเฉพาะในเชิงล้อเลียนหรือเหมารวม มันจะกลายเป็นการ “ลดทอนตัวตน” ของอีกฝ่ายโดยไม่รู้ตัว และนำไปสู่การเหยียดอย่างไม่ตั้งใจ
