วันที่ 10 ธันวาคม 2567 นายวันมูหะมัดนอร์ มะทา ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราษฎร เป็นประธานในพิธีเปิดงาน วันรัฐธรรมนูญ 2567 สู่รัฐธรรมนูญในฝัน โดยนายวันมูหะมัดนอร์ กล่าวว่า วันนี้เป็นวันสำคัญของรัฐสภาวันหนึ่ง เพราะเป็นวันรัฐธรรมนูญ ซึ่งโดยปกติต้องอนุมัติโดยรัฐสภา ที่มาจากประชาชน จึงเป็นผู้อนุมัติรัฐธรรมนูญ และรัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุดในการปกครองบริหารประเทศ ความสัมพันธ์ระหว่างรัฐธรรมนูญ รัฐสภา และประชาชน จึงผูกพันกันอย่างแยกไม่ได้ แต่บางครั้งก็มีคนพยายามทำให้สิ่งเหล่านี้มันแยกออกจากกัน
วันนี้วันรัฐธรรมนูญ รัฐสภา รัฐธรรมนูญ และประชาชน ต้องมีความผูกพันกัน ประเทศจึงจะมีประชาธิปไตยอย่างที่เราต้องการ และรัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุด ที่สะท้อนถึงเจตจำนงค์ ร่วมกันของคนในชาติ แต่ในประวัติศาสตร์การเมืองไทยที่ผ่านมา การรัฐประหารรวมถึงการยกเลิกรัฐธรรมนูญถึง 20 ฉบับ การกระทำเช่นนี้เป็นการแสดงถึงจุดอ่อนในการรักษารัฐธรรมนูญและรักษา ประชาธิปไตยของประเทศ เพราะเราขาดความรักความเข้าใจ และความหวงแหนในประชาธิปไตยของเรา
ขณะเดียวกันในอดีต รัฐธรรมนูญถือกำเนิดจากความตั้งใจของประชาชน และเป็นความปรารถนาดีของพระมหากษัตริย์ ที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 7 ท่านเต็มใจ ที่จะมอบรัฐธรรมนูญ และประชาธิปไตย ให้คนไทยทั้งประเทศ แต่น่าเสียดายที่ท่านต้องสละราชสมบัติ มอบอำนาจอันมีอยู่ของพระองค์ในฐานะพระมหากษัตริย์ ให้กับประชาชนคนไทยทั้งประเทศ มิได้เต็มใจจะมอบอำนาจให้กับกลุ่มบุคคลใด บุคคลหนึ่ง ใช้อำนาจของพระองค์ในการบริหารประเทศนี้ หากใช้อำนาจของตนเองโดยไม่ฟังเสียงของประชาชน ถือว่าท่านไม่ฟังพระราชดำรัส ของผู้ที่พระราชทานรัฐธรรมนูญและ ประชาธิปไตย ให้กับประเทศนี้โดยสิ้นเชิง
ปัจจุบันรัฐธรรมนูญ ยังคงเป็นเครื่องมือสำคัญที่กำหนดทิศทางของการพัฒนาชาติ ทั้งด้านการเมือง เศรษฐกิจ สังคม และยังเป็นกติกาที่สร้างความสมดุลระหว่างภาคส่วนต่างๆ และการมีส่วนร่วมทางการเมือง ที่สะท้อนให้เห็นว่าประชาชนเป็นเจ้าของอำนาจอธิปไตย เพื่อให้สังคมอยู่ร่วมกัน อย่างสันติสุขในการปกครองและพัฒนาในระบอบประชาธิปไตย
ขณะเดียวกันยังยกตัวอย่างประชาธิปไตยในประเทศเกาหลีใต้ และประเทศตุรกี ที่น่าจะเป็นตัวอย่างที่สำคัญ ให้เราสำนึกว่าประชาธิปไตยนั้น จะอยู่ได้อย่างไร ซึ่งเกาหลีใต้ เคยผ่านการปฏิวัติ รัฐประหาร ผ่านผู้นำเผด็จการ หลายยุค หลายสมัย แต่ในที่สุดประเทศเกาหลีใต้ก็ก้าวข้ามสิ่งเหล่านี้มาได้ด้วยการสร้างรัฐธรรมนูญ และมีผู้นำที่เป็นประชาธิปไตย ภายในระยะเวลา 20-30 ปี หลังจากที่ประชาธิปไตยเข้มแข็งในประเทศเกาหลีใต้ ก็สร้างเศรษฐกิจที่มั่นคง แข็งแรง เป็นประเทศที่มีฐานะทางเศรษฐกิจที่ดี ประชาชนมั่งคั่ง และมั่นคง ถือเป็นตัวอย่างที่เห็นว่า ถ้าประชาธิปไตยมั่นคง แข็งแรง เศรษฐกิจของประเทศก็ดี
อย่างไรก็ตามบทท้าทายของเกาหลีใต้เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา ประธานาธิบดีเกาหลีใต้คนปัจจุบัน ได้ท้าทายอำนาจประชาธิปไตยของประชาชน ด้วยการยึดอำนาจ ประกาศกฎอัยการศึก ซึ่งจะกลับไปสู่ยุคเดิมอีก แต่ชาวเกาหลีใต้ไม่ยินยอม ประชาชนเข้ามาในสภา ผ่านกองทหาร และสมาชิกรัฐสภาก็เข้ามาประชุม เพื่อยกเลิกการประกาศกฎอัยการศึก ของประธานาธิบดี วันนี้ประชาธิปไตยเกาหลียังมีอยู่ต่อไป ขอให้คิดดูว่าในวันนั้น ถ้าประชาชนยินยอมนำดอกไม้ไปมอบให้ทหารที่รัฐสภา ไม่กล้าสู้อำนาจเผด็จการ วันนี้เกาหลีจะเป็นอย่างไร ประชาธิปไตยไม่เกิดขึ้น เกาหลีใต้จะต้องถดถอย เหมือนบ้านเราที่ถดถอยไป 10 ถึง 20 ปีมาแล้วเช่นกัน
วันนี้ต้องแสดงความชื่นชมยินดีกับประชาชนเกาหลี และสมาชิกรัฐสภาเกาหลี ที่ยังคงมุ่งมั่นที่จะรักษาประชาธิปไตย อย่างไม่กลัวเกรงอำนาจเผด็จการใดๆ ประชาธิปไตยไม่ใช่แค่สร้างความมั่นคง ทางการเมืองแต่เป็นปัจจัยสำคัญ ที่ทำให้ประชาชนเข้มแข็งเศรษฐกิจมั่นคง
ส่วนตุรกี เมื่อ 7 ปีที่ผ่านมา ทหารเข้ายึดอำนาจประธานาธิบดี แต่ประธานาธิบดีเขาไม่ยอมและถอยไปตั้งหลัก และประชาชนไม่ยินยอม กับอำนาจของทหาร ประชาชนออกมาเต็มท้องถนน ทหารไม่กล้าขับรถถัง เข้าหาประชาชนที่นอนบนถนน ทหารต้องกลับกรมกอง
พร้อมกันนี้ระบุอีกว่า ประชาธิปไตย ประขาชน ต้องไม่จำนนต่ออำนาจเผด็จการประเทศนั้น ก็จะสามารถรักษาอำนาจประชาธิปไตย รัฐธรรมนูญเรากำลังจะแก้ แต่ไม่รู้จะแก้ได้หรือไม่ จากจะแก้รายมาตรา หรือแก้ทั้งฉบับ ตนอยากถามว่าคำว่าแก้แล้ว ปฏิวัติได้หรือไม่ แก้แล้วฉีกรัฐธรรมนูญได้หรือไม่ หรือแก้แล้วยกเลิกรัฐธรรมนูญได้หรือไม่ พร้อมกับตั้งคำถามแล้วจะแก้ไปทำไม มันต้องแก้ เพราะเราเห็นอยู่แล้วว่ารัฐธรรมนูญมันไม่เป็นประชาธิปไตย แต่สิ่งสำคัญเหนือกว่านั้น หลังจากแก้จะทำอย่างไร ไม่ให้ถูกฉีก และสำคัญกว่านั้นทำอย่างไรให้ประชาชนสำนึกและรักประชาธิปไตย ไม่ยอมให้ใครมาฉีกอีก ฉีกแล้ว 20 ฉบับฉบับที่ 21 ไม่ควรที่จะถูกฉีกแล้ว ถ้าประชาชนไม่ยินยอม
สำหรับประเทศไทยเราควรจะใช้บทเรียนของเกาหลีใต้และตุรกี มาใช้ ว่าจะทำอย่างไรให้กับรัฐธรรมนูญของเราในอนาคต และตนเชื่อว่ารัฐธรรมนูญในอนาคตของเรา ต้องมีมากกว่ารัฐธรรมนูญที่เป็นกระดาษให้เขาฉีกได้ รัฐธรรมนูญในอนาคต ต้องเต็มไปด้วยจิตวิญญาณของประชาชน ที่รักรัฐธรรมนูญ จิตวิญญาณของประชาชนที่รักประชาธิปไตย เราพิสูจน์ให้เห็นแล้วว่ายกเลิกรัฐธรรมนูญ 20 ฉบับ บ้านเมืองดีขึ้นหรือไม่ ตนอยู่ในรัฐธรรมนูญไม่ถึง 20 ฉบับแต่ 10 ฉบับ ตนก็ไม่เห็นว่าดีขึ้น แล้วเราจะให้ฉีกอีกทำไม การฉีกรัฐธรรมนูญเป็นการอ้าง ถึงความบกพร่องของผู้บริหาร แต่ตนก็ยอมรับว่ารัฐสภานั้น มีข้อบกพร่อง ผู้บริหารอาจไม่ดี แต่ฉีกรัฐธรรมนูญปฏิวัติแก้ได้หรือไม่ ต้องแก้ด้วยประชาชน ผู้บริหารไม่ดีประชาชนไม่เลือก รัฐสภาไม่ดีก็มีการยุบสภาให้ประชาชนเลือก เพราะเป็นคนสำคัญที่สุด ประชาธิปไตยเป็นของประชาชน เพื่อประชาชน และทำมาจากประชาชน ไม่ใช่อำนาจมาจากปลายกระบอกปืน
นายวันมูหะมัดนอร์ ยังบอกด้วยว่า ชอบ อาจารย์ปริญญา เทวานฤมิตรกุล กล่าวว่ารัฐธรรมนูญในอนาคตควรจะมีบทบัญญัติของการป้องกันปฏิวัติรัฐประหาร และป้องกันการฉีกประชาธิปไตย ให้มีกลไกในการป้องกันเหมือนเกาหลีใต้ ถ้าปฏิวัติยกเลิกรัฐธรรมนูญ ประกาศกฎอัยการศึกรัฐสภาสามารถใช้เสียงเกินกว่าครึ่งหนึ่งยกเลิกการปฏิวัติได้ แสดงว่ามีเครื่องมืออยู่ ถ้าเขาฉีกรัฐธรรมนูญ บทบัญญัตินั้น ก็หมดไปอยู่ดี
ขณะเดียวกัน ยังยกตัวอย่างว่ารัฐธรรมนูญเปรียบเหมือนบ้านที่มีรั้ว มีประตู กับบ้านที่ไม่มีรั้วไม่มีประตู อันไหนจะป้องกันโจรได้มากกว่า ตนอยากให้รัฐธรรมนูญฉบับต่อไป เป็นบ้าน ขอให้เรามีรั้วมีประตูใส่กุญแจ ให้คนอยู่ในนั้นพร้อมที่จะปิดประตูสู้ในแนวรั้วของเขาได้
จริงๆแล้วการป้องกันปฏิบัติ โดยรัฐบาลตุลาการ ศาล ก็มีส่วนสำคัญ ทำไมศาลฎีกาจึงบอกว่าปฏิวัติไปแล้ว เป็นรัฎฐาธิปัตย์ กบฏมีอำนาจสูงสุดได้ทันที ศาลยอมรับอย่างนั้นได้อย่างไร ตนไม่ว่าในอดีตเคยยอมรับ เพราะมันเป็นกฎหมายสมัย นโปเลียน แต่วันนี้หมดยุคแล้วเพราะการปฏิวัติคือกบฏ อำนาจตุลาการ ทำไมถึงคิดตรงข้ามกับรัฐธรรมซึ่งเป็นอำนาจสูงสุดของประเทศนี้ ขอฝากเป็นข้อคิด ในวันรัฐธรรมนูญ
ในช่วงท้ายวันรัฐธรรมนูญ ตนอยากเห็นทุกคนพร้อมใจกัน ป้องกันรัฐธรรมนูญ ตนคนนึงเห็นด้วยว่า ถึงเวลาแล้วที่เราจะต้องสร้างแนวป้องกันแนวรั้ว อย่างจริงจัง เพื่อปกป้องรัฐธรรมนูญ เชื่อด้วยความสุจริตใจ ว่าไม่มีใครต้องการปฏิบัติ ถ้าไม่จำเป็น เพราะฉะนั้นทุกฝ่ายจะต้อง ร่วมมือ สมาชิกรัฐสภาต้องไม่เปิดโอกาส อย่าเปิดทางเรียกร้องให้มายึดอำนาจ อย่าคิดว่ารัฐประหาร สามารถแก้ปัญหารัฐสภาได้ เพราะตนเห็นรัฐประหารแก้รัฐธรรมนูญมาหลายครั้งแล้ว ตนอยากให้รัฐธรรมนูญฉบับนี้ มีแนวทางปกป้องประชาธิปไตยไว้ในรัฐธรรมนูญใหม่ด้วย
