ประเด็นการเมืองนอกจากความยังไม่ชัดเจนในการจัดตั้งรัฐบาลแล้ว อีกหนึ่งประเด็นใหญ่ที่ร้อนแรงไม่แพ้กัน คือ ‘ทักษิณกลับไทย’ แม้ในช่วงที่ผ่านมาจะมีกระแสข่าวว่านายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี จะประกาศกลับไทยอยู่เรื่อยมานับกว่า 10 ครั้ง ทั้งจากปากของนายทักษิณเอง หรือ จากบุคคลใกล้ชิด แต่ก็เป็นเพียงกระแสข่าวเท่านั้น
ซึ่งการประกาศกลับไทยในครั้งนี้ น.ส.แพทองธาร ชินวัตร หรือ อุ๊งอิ๊ง บุตรสาว และแคนดิเดตนายกฯ พรรคเพื่อไทย ได้ระบุว่า คุณพ่อ (ทักษิณ) จะเดินทางกลับประเทศไทยในวันที่ 10 ส.ค.นี้ ที่สนามบินดอนเมือง ดูเหมือนว่าจะเป็นที่จับตามองจากหลายฝ่าย โดยเฉพาะอยู่ในช่วงที่คาบเกี่ยวในการจัดตั้งรัฐบาลพอดี
อย่างไรก็ตามเป็นทราบกันดีว่านายทักษิณ จำเป็นต้องเดินทางออกจากประเทศไทยหลังรัฐประหารโดย คปค. เมื่อวันที่ 19 กันยายน 2549 พร้อมทำการอายัดทรัพย์ของนายทักษิณ และครอบครัวในประเทศไทยรวม 76,000 ล้านบาท
โดยเดินทางกลับประเทศไทยครั้งล่าสุดคือเมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2551 หลังพรรคพลังประชาชนชนะการเลือกตั้ง ซึ่งหลังจากนั้นก็ใช้ชีวิตอยู่ในต่างประเทศมาโดยตลอด
ทำไม ‘ทักษิณ’ กลับไทยไม่ได้
ภายหลังการรัฐประหารเมื่อปี 2549 นายทักษิณ เดินทางกลับไทยเพียงครั้งเดียวเท่านั้น รวมไปถึงสถานการณ์การบ้านเมืองที่มีความขัดแย้งมาโดยตลอด ประกอบกับในช่วงหลังรัฐประหารเมื่อปี 2557 ที่ทหารขึ้นมามีอำนาจในการปกครองประเทศ ทำให้ยากในการกลับประเทศของนายทักษิณ และเสี่ยงต่อความไม่ปลอดภัยในชีวิตด้วยเช่นกัน นอกจากนี้ยังมีกลุ่มที่ไม่ชอบนายทักษิณคอยต่อต้านอยู่
อย่างไรก็ตามหลังการรัฐประหารเมื่อปี 2549 นายทักษิณ ถูกดำเนินคดีถึง 8 คดี โดยมีรายละเอียดดังนี้
คดีที่ถูกตัดสินแล้ว 4 คดี (หมดอายุความ 1 คดี)
- คดีทุจริตโครงการหวยบนดิน แบบเลขท้าย 3 ตัว 2 ตัว ของสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล โดยศาลพิพากษาว่านายทักษิณ มีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 จำคุก 2 ปี ไม่รอลงอาญา
- คดีสั่งการให้ธนาคาร Exim Bank อนุมัติเงินกู้สินเชื่อ 4,000 ล้านบาท แก่รัฐบาลสหภาพพม่า โดยศาลพิพากษาว่านายทักษิณ มีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 152 (เดิม) จำคุก 3 ปี ไม่รอลงอาญา
- คดีให้บุคคลอื่นถือหุ้นบริษัท ชิน คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) แทน โดยบริษัท ชินคอร์ปฯ เป็นคู่สัญญาต่อหน่วยงานของรัฐ และเข้าไปมีส่วนได้เสียเพื่อประโยชน์ในกิจการโทรคมนาคม โดยศาลพิพากษาจำคุก 5 ปี ไม่รอลงอาญา
- (หมดอายุความ) คดีทุจริตการจัดซื้อที่ดินย่านรัชดาภิเษก จำนวน 33 ไร่ 78 ตารางวา ราคา 772 ล้านบาท จากกองทุนเพื่อการฟื้นฟูและพัฒนาสถาบันระบบการเงิน ธนาคารแห่งประเทศไทย ศาลฎีกาฯ อ่านคำพิพากษาลับหลัง (นายทักษิณหลบหนีไม่มาฟังคำพิพากษา) จำคุก 2 ปี
*** รวม 3 คดี ติดคุก 10 ปี
คดีที่ถูกยกฟ้อง 2 คดี
- คดีที่ถูกกล่าวหาว่าได้สั่งการให้กระทรวงการคลังเข้าไปบริหารจัดการแผนฟื้นฟูกิจการ บริษัท อุตสาหกรรมปิโตรเคมีกัลไทย จำกัด (มหาชน) หรือ TPI
- คดีธนาคารกรุงไทยปล่อยกู้เครือกฤษดามหานครโดยทุจริตวงเงินกว่า 9,000 ล้านบาท โดยคดีนี้พยานให้การว่าผู้สั่งการคือ “ซูเปอร์บอส” หรือ “บิ๊กบอส” ซึ่งไม่มีการยืนยันว่านายทักษิณ เป็นผู้สั่งการ จึงยกฟ้อง
2 คดีถูกตีตก
- คดีกล่าวหาการอนุมัติสั่งซื้อเครื่องบินแบบ A340-500 และ A340-600 ของบริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) ระหว่างปี 2545-2547
- คดีทุจริตการระบายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี) ล็อตสอง จำนวน 8 สัญญา
สรุปไทม์ไลน์ ‘ทักษิณ’ หลังรัฐประหารปี 49
- 19 ก.ย.49 : เกิดการรัฐประหารโดย คปค. นายทักษิณ อยู่ระหว่างร่วมประชุมสหประชาชาติ ที่นครนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา
- เดือน ก.ค.50 : นายทักษิณ ระหว่างอยู่ที่ประเทศอังกฤษ เข้าซื้อกิจการสโมสรฟุตบอลแมนเชสเตอร์ซิตี โดยถือหุ้นทั้งหมด 75 เปอร์เซ็นต์
- 28 ก.พ.51 เวลา 09.40 น. : นายทักษิณ กลับไทยครั้งแรกหลังรัฐประหารปี 49 เพื่อรายงานตัวในคดีทุจริตที่ดินย่านถนนรัชดาภิเษก และ คดีซุกหุ้น ก่อนเดินทางออกนอกประเทศและไม่กลับไทยนับแต่นั้นมา
- เดือน ก.ย.51 : นายทักษิณ ขายสโมสรแมนเชสเตอร์ซิตี ให้กับ Abu Dhabi United Group ในราคา 141 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (เนื่องจากติดเงื่อนไขที่กำลังถูกดำเนินคดีในไทย)
- 14 พ.ย.51 : จดทะเบียนหย่ากับคุณหญิงพจมานที่สถานกงสุลใหญ่เขตบริหารพิเศษฮ่องกง
- ปลายปี 52 : ได้รับการแต่งตั้ง ให้เป็นที่ปรึกษาทางเศรษฐกิจของราชอาณาจักรกัมพูชา
นอกจากนี้ในช่วงระหว่างปี 52 ถึงปัจจุบัน นายทักษิณได้มีการย้ายประเทศไปเรื่อย ๆ ทั้ง UAE ฮ่องกง อังกฤษ สิงคโปร์ กัมพูชา สหรัฐอเมริกา และประเทศอื่น ๆ โดยระหว่างนั้นมีบทบาททางการเมืองโดยเฉพาะพรรคเพื่อไทย และ กลุ่ม นปช. อีกทั้งยังวิเคราะห์และวิพากวิจารณ์ประเด็นการเมืองในไทยอยู่บ่อยครั้ง
สำหรับกำหนดการที่จะเดินทางกลับประเทศในวันที่ 10 ส.ค.66 นี้ คงต้องจับตาว่าหลังจากการกลับมานั้น สถานการณ์การเมืองไทยจะมีผลอย่างไรต่อไป เนื่องจากมีกระแสข่าวออกมาต่าง ๆ นานา ถึง ‘ดีลลับ’ มากมายในช่วงการจัดตั้งรัฐบาลครั้งนี้ รวมถึงหากกลับมาแล้วจะเป็นอย่างไรต่อไปกับคดีที่ถูกตัดสินไปแล้ว