Schwerin เป็นเมืองเล็กๆ ไซส์คอมแพคแต่มีดีกรีเป็นถึงเมืองหลวงของแคว้น Mecklenburg Vorpommern ประเทศเยอรมนี สามารถเดินทางด้วยรถยนต์หรือรถไฟ เพียงแค่ประมาณหนึ่งชั่วโมงเศษจากเมืองแฮมบวร์ก เมืองนี้มีวังชเวรีน Schloss Schwerin เป็นแม่เหล็กดึงดูดนักท่องเที่ยวตลอดปี ด้วยขึ้นชื่อว่าเป็นวังที่มีความงดงามที่สุดในแถบตอนเหนือของประเทศและได้รับการเสนอชื่อให้เป็นเมืองมรดกโลกในปี 2022 อีกด้วย เป็นหนึ่งในอีกจุดหมายที่อยากแนะนำสำหรับคนที่มาเยือนประเทศเยอรมนี นอกจากวังแล้วที่นี่ยังมีมุมสวยๆ ซ่อนอยู่เต็มไปหมด ไล่ตั้งแต่ตึกโบราณหลักหลายร้อยปี ไปจนถึงพิพิธภัณฑ์ โรงละคร โบสถ์ หรือแม้แต่คาเฟ่น่ารักๆ ก็มีไม่น้อยหน้าเมืองใหญ่ๆ เช่นกัน
เนื่องจากห้องสมุดประจำเมือง Schwerin Stadt Bibliothek เพิ่งจะฉลองครบรอบ 100 ปีไปเมื่อปลายปีที่แล้ว จึงอยากพาเข้ามาชมบรรยากาศภายในห้องสมุดของที่นี่สักหน่อย
ย้อนนึกถึงพวกเราในวัยเด็กเชื่อว่าหลายคนคงชอบสิงอยู่ห้องสมุดเป็นประจำ ผู้เขียนเองก็เช่นกัน แต่ส่วนมากเท่าที่จำความได้จะเข้าไปแอบหลับกับหาที่ทำการบ้านมากกว่า เมื่อโตขึ้นรู้ตัวอีกทีก็ชอบอ่านหนังสือไปเสียแล้วหรืออาจเพราะวัยด้วยก็เป็นได้ที่ทำให้อยากมีช่วงเวลาเงียบๆ ได้มีสมาธิกับบางอย่างที่เราสนใจโดยไม่มีเสียงอะไรมารบกวน กอปรกับหนังสือบางเล่มก็ไม่ตีพิมพ์แล้วหรือหาไม่ได้ในปัจจุบัน ห้องสมุดจึงตอบโจทย์ที่สุด พอเป็นแม่คนก็อยากพาลูกมาซึมซับบรรยากาศโลกนิทานแห่งนี้บ้าง
ห้องสมุดสำหรับเราคือมุมสงบที่เหมาะกับคนทุกเพศทุกวัยจริงๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงฤดูหนาวนี่คือสวรรค์ชัดชัด ฮีทเตอร์อุ่นๆกับชาร้อน ตัดกับอากาศอันหนาวเหน็บข้างนอก ที่นี่ถือเป็นหลุมหลบภัยของเด็กๆได้สบายเลยล่ะ
ภายในตัวตึกแบ่งเป็นสองชั้นและหลายโซนกว้างมากให้ทุกคนได้ใช้บริการ เจ้าหน้าที่ก็น่ารัก ใจดี พร้อมให้คำแนะนำทุกเรื่อง ส่วนที่ชอบและถูกใจเหล่าแม่แม่ที่สุดน่าจะเป็นลานโล่งสีสดใสกลางโถงชั้นสองที่จัดเป็นมุมหนังสือสำหรับวัยเด็ก พอมาถึงเราสามารถปล่อยลิงน้อยทั้งหลายได้กระโจนสู่โลกแฟนตาซี ปล่อยพลังจินตนาการได้เต็มที่ โดยตามมุมต่างๆ จะมีเบาะนุ่มจัดไว้อย่างสวยงาม โซฟาหลากสี เก้าอี้ไซส์มินิ รถไฟไม้ขบวนยาวใส่หนังสือ กระดานดำพร้อมชอล์กให้เด็กๆได้วาดรูปศิลปะได้ตามสบาย โซนหนังผ่านสไลด์จอยักษ์ ตู้เกมกดเล็กๆ และเหล่ากองทัพเกมสารพัดสารพันไม่รู้กี่ร้อยกล่อง เรียกว่ามีให้เลือกอย่างจุใจเลยทีเดียว เอาเป็นว่าแทบทุกบ้านที่เห็นมาใช้บริการกันแต่ละครั้งไม่เคยใช้เวลาน้อยกว่าหนึ่งชั่วโมงเลย แค่ให้เด็กๆเดินเลือกหนังสือกลับบ้านและอ้อยอิ่งกินขนมกันก็หมดไปเกินครึ่งชั่วโมงแล้ว โดยเฉพาะหน้าร้อนอากาศดี มีมุมจิบกาแฟใต้เตียงผ้าใบริมสวนดอกไม้ให้ได้ชิลตามอัธยาศัยอีกด้วย
เยอรมนีเป็นประเทศที่ขึ้นชื่อเรื่องระบบการศึกษาที่มีมาตรฐานระดับชั้นนำของโลกและให้ความสำคัญในการอ่านมาก เป็นความใส่ใจที่ภาครัฐมีต่อประประชาชนที่น่าเอาเป็นแบบอย่างอย่างแท้จริง ประสบการณ์ตรงในช่วงโควิดระบาด สิ่งที่ประทับใจที่สุดคือการบริการ Delivery ส่งหนังสือ ซีดี ถึงบ้านเพื่อลดอัตราการติดเชื้อ และให้หนอนหนังสือทั้งหลายได้อยู่กับกองหนังสือสุดโปรด คลายกังวลในการเดินทางออกนอกบ้าน
จากการพูดคุยกับพี่บรรณารักษ์ของที่นี่เลยได้ทราบว่าทางรัฐได้จัดสรรงบประมาณในส่วนนี้อย่างจริงจัง มีการอัพเดตหนังสือ นิยาย แมกกาซีนใหม่ๆ เป็นประจำ อาทิเช่น หนังสือทันสมัยอย่าง Tip Toi Booki ที่บรรยายภาพพร้อมเสียงผ่านปากกาอัจฉริยะ สื่อการเรียนรู้ที่ราคาสูงตามร้านหนังสือทั่วไปให้น้องๆหนูๆทุกบ้านได้หยิบยืม สบายกระเป๋าแต่อินเทรนกันตามไลฟ์สไตล์แบบดิจิตอลที่เพิ่มมากขึ้นในปัจจุบัน เพื่อให้เด็กทุกคนมีโอกาสในการเข้าถึงสื่อได้เปิดโลกทัศน์อย่างเท่าเทียมกัน
ทุกเดือนจะมีการจัดเสวนาหัวข้อต่างๆ โดยนักเขียนหรือนักวิชาการสาขาต่างๆ นอกเหนือจากกิจกรรมดีๆอย่างการเล่านิทานทุกวันศุกร์และเสาร์ ช่วยเสริมสร้างนิสัยรักการอ่านให้เด็กๆ เป็นประจำแล้ว ยังมีสัปดาห์แห่งการแนะนำอาชีพโดยมีวิทยากรหลากหลายสาขามาเล่าแชร์ประสบการณ์ให้เด็กๆฟังอย่างใกล้ชิด และที่ขาดไม่ได้เลยคือ Book flea market แลกเปลี่ยนซื้อขายหนังสือมือสองที่จัดขึ้นแทบทุกเดือน
การจับมือกันกับโรงเรียนอนุบาลทำโปรเจ็คศิลปะ การแข่งตอบคำถามผ่านการอ่านหนังสือในระดับประถมศึกษาของโรงเรียนในเมือง จัดทัศนศึกษาในห้องสมุดเพื่อเปลี่ยนบรรยากาศ โปรแกรมเหล่านี้ถือเป็นการจัดการแบบบูรณาการทั้งระบบเพื่อปลูกฝัง ส่งเสริมนิสัยรักการอ่านตั้งแต่เล็กๆ จึงไม่แปลกใจเลยว่าทำไมคนเยอรมันถึงมีบุคลากรที่มีคุณภาพ นี่ขนาดเป็นแค่ห้องสมุดเล็กๆของจังหวัดยังมีกิจกรรมคุณภาพอัดแน่นดีงามมากเลย
ห้องสมุดส่วนใหญ่ในเยอรมนีมีระบบคล้ายกันคือใช้ระบบออนไลน์ มีคอมพิวเตอร์ให้ยืมใช้และมีฟรี Wi-Fi เพื่อช่วยให้ผู้ใช้บริการได้รับความสะดวกสบายในการเข้าถึงบริการต่างๆ ของห้องสมุดมากยิ่งขึ้น มีหนังสือหลากหลายหมวด ตอบโจทย์คนทุกเพศทุกวัยเป็นพื้นที่ที่ทุกคนอยากเข้ามาใช้งานและเก็บเกี่ยวความรู้
ไฮไลต์ที่อัพเดทล่าสุดคือการคืนและยืมผ่านเครื่องรับอัตโนมัติ ที่หนอนหนังสือตัวเล็กพากันตื่นเต้นสนุกสนานกันใหญ่ วันนี้จึงได้เห็นหลายบ้านพาเด็กน้อยมาคืนหนังสือที่ยืมมาด้วยตัวเอง แค่สแกนบาร์โค้ดบัตรประจำตัวแล้ววางกองหนังสือที่ต้องการยืมหรือคืน เจ้าเครื่องก็จะทำหน้าที่สแกนให้อย่างรวดเร็วทันใจ แล้วหนังสือกองโตก็ไหลผ่านสายพานเข้าสู่คลังหนังสือหลังตู้ที่ทางบรรณารักษ์ห้องสมุดจะเป็นคนจัดเก็บเข้าหมวดหมู่ต่อไป
การได้เห็นพ่อแม่ผู้ปกครองนั่งอ่านนิทานให้ลูกหลานในมุมหนังสือเด็กเป็นภาพที่เห็นที่นี่จนคุ้นชิน มันช่างอบอุ่นหัวใจจริงๆ และคงความคลาสสิกตลอดกาลที่หาไม่ได้จากหน้าจอโทรศัพท์มือถือ นี่คือช่วงเวลาอันแสนวิเศษในการเพาะเมล็ดพันธ์ุแห่งจินตนาการให้งอกงามเติบโตไปอย่างแข็งแรงตลอดทุกช่วงชีวิต
รอเห็นภาพวันหนึ่งเมืองไทยคงจะมีห้องสมุดดีดี ที่ช่วยส่งเสริมการอ่านของเด็กๆแบบนี้บ้าง ถ้าทำได้ในทุกๆจังหวัดก็คงจะดีไม่น้อย
