ศาลแขวงนาโกย่า ในประเทศญี่ปุ่นได้มีคำพิพากษา กรณีการแต่งงานเพศเดียวกัน ที่เกิดขึ้นเมื่อปี 2019 ของคู่ชายรักชายคู่หนึ่ง ซึ่งได้ยื่นฟ้องต่อศาลโดยอ้างถึงข้อความในรัฐธรรมนูญของประเทศญี่ปุ่น ที่ระบุว่า “การแต่งงาน คือการยินยอมพร้อมใจของทั้งสองเพศ”
ซึ่งทั้งคู่ได้ยื่นฟ้อง โดยกล่าวว่า การที่ไม่สามารถสมรสร่วมกันได้ถือเป็นการเพิกเฉยต่อหลักการเสรีภาพ และความเสมอภาคตามกฎหมายของญี่ปุ่น พร้อมกับเรียกร้องค่าเสียหายจำนวน 1 ล้านเยน เพื่อชดเชยจากการที่ถูกปฏิเสธไม่ให้ทั้งคู่มีสิทธิแต่งงานร่วมกัน ซึ่งข้อกฎหมายของญี่ปุ่นในปัจจุบันนั้น ไม่ได้มีการกำหนดให้มีการปกป้องสิทธิของคู่รักเพศเดียวกัน ซึ่งเป็นการละเมิดตามรัฐธรรมนูญมาตรา 14 และ มาตรา 24 ของรฐธรรมนูญก็ไม่ได้ห้ามการแต่งงานเพศเดียวกัน
คุณอาจจะสนใจเรื่องนี้ – 76 ปี รธน. ญี่ปุ่น ถกแก้มาตรา 9 กรอบอำนาจ “กองกำลังป้องกันตนเอง”
ศาลนาโกยาได้อ่านคำวินิจฉัย โดยระบุว่า การรัฐปฏิเสธไม่ยอมรับการแต่งงานเพศเดียวกันนั้น ขัดกับมาตรา 14 ของรัฐธรรมนูญ ที่กำหนดว่า ประชาชนทุกคนมีความเท่าเทียมกัน และมาตรา 24 ที่ระบุว่า กฎหมายที่ตั้งขึ้นจากจุดยืนของเคารพในศักดิ์ศรีของแต่ะละบุคคล และความเสมอภาคทางเพศเป็นสำคัญ
โดยมาตรา 14 ของรัฐธรรมนูญญี่ปุ่นได้ระบุว่า ประชาชนทุกคนมีความเท่าเทียมกันภายใต้กฎหมาย และจะไม่มีการเลือกปฏิบัติในความสัมพันธ์ทางการเมือง เศรษฐกิจ หรือสังคม ไม่ว่าจะด้วยเชื้อชาติ ความเชื่อ เพศ สถานะทางสังคม หรือชาติกำเนิด ใด ๆ ก็ตาม
ส่วนในมาตรา 24 ระบุว่า การแต่งงานจะขึ้นอยู่กับความยินยอมร่วมกันของทั้งสองเพศเท่านั้น และจะต้องรักษาไว้โดยความร่วมมือซึ่งกันและกันโดยมีสิทธิเท่าเทียมกันของสามีและภรรยาเป็นพื้นฐาน
อย่างไรก็ตามศาลนาโกย่าได้ปฏิเสธการจ่ายเงินชดเชยตามที่ทั้งคู่ได้เรียกร้องในครั้งนี้ด้วย
…
ไม่ใช่คดีแรกในญี่ปุ่น
โดยคำตัดสินในครั้งนี้ไม่ใช่คดีแรกที่คู่รักเพศเดียวกันได้ยื่นคำร้องต่อศาลในประเทศญี่ปุ่น แต่นับเป็นกรณีที่ 2 แล้วที่ได้ศาลได้วินิจฉัยว่า การห้ามการแต่งงานเพศเดียวกันนั้น เป็นเรื่องที่ขัดกับรัฐธรรมนูญของประเทศ ในขณะที่อีก 2 กรณีนั้นถูกวินิจฉัยในทางตรงกันข้าม
โดยในกรณีที่เกิดขึ้นเมื่อเดือนธันวาคม 2022 ศาลแขวงโตเกียวได้มีคำวินิจฉัยที่คล้ายคลึงกันคือ การไม่อนุญาตให้คู่รักเพศเดียวกันแต่งงานนั้น ไม่ขัดต่อกฎหมาย แต่สิ่งที่เกิดขึ้นนั้น ถือเป็นเรื่องที่ขัดต่อหลักการสิทธิมนุษยชน พร้อมทั้งยังได้วินิจฉัยเพิ่มเติมว่า รัฐบาลญี่ปุ่นควรจะต้องแก้ไขในเรื่องนี้
ก่อนหน้านั้น เมื่อเดือนมิถุนายน 2022 ภายหลังคู่รักเพศเดียวกัน 3 คู่ได้ยื่นฟ้องต่อศาลแขวงโอซาก้า เพื่อเรียกร้องสิทธิในการแต่งงานเพศเดียวกัน ซึ่งต่อมาศาลแขวงโอซาก้าได้มีคำวินิจฉัยว่า การสมรสนั้นเป็นเรื่องของเพศชายและหญิงเท่านั้น ตามที่รัฐธรรมนูญญี่ปุ่นระบุไว้
ในขณะที่คดีในศาลซัปโปโร เมื่อปี 2562 นั่นแตกต่างกันออกไป โดยศาลซัปโปโรได้วินิจฉัยว่า การที่ญี่ปุ่นไม่ยอมรับการแต่งงานเพศเดียวกันถือเป็นการขัดต่อรัฐธรรมนูญ เนื่องจากเป็นการละเมิดสิทธิความเท่าเทียมกัน
…
ไม่เดินหน้า แต่ก็มีความหวัง
จากคดีที่เกิดขึ้นจากการเรียกร้องให้ญี่ปุ่นอนุญาตให้มีการแต่งงานระหว่างเพศเดียวกันได้นั้น แนวโน้มกระแสสังคมเป็นไปในทิศทางที่เปิดกว้างมากขึ้น และมีท่าทีที่ยอมรับการแต่งงานเพศเดียวกันมากขึ้น ซึ่งที่ผ่านมาได้มีการออกใบรับรองคู่ชีวิต เพื่อให้คู่รักเพศเดียวกันได้รับสิทธิต่าง ๆ มายิ่งขึ้น
แต่ใบรับรองคู่ชีวิตที่ทางการญี่ปุ่นออกให้นั้น ยังคงมีความแตกต่างอีกหลายประการกับการรับรองการแต่งงาน เนื่องจากคู่รักเพศเดียวกันจะไม่ได้รับสิทธิ์ในการเื่องการจัดการมรดก การดูแลบุตรของคู่รัก เป็นต้
โดยผลสำรวจความคิดเห็นของสำนักข่าว NHK ของญี่ปุ่น พบว่า แม้แนวโน้มการยอมรับการแต่งงานเพศเดียวกันจะเพิ่มากขึ้น โดยในกลุ่มตัวอย่างที่ได้สำรวจไปนั้น 44% สนับสนุนการแต่งงานเพศเดียวกัน ในขณะที่มีผู้ไม่เห็นด้วยอยู่ราว 15% และส่วนที่เหลืออีกราว 37% ไม่มีความคิดเห็น
ที่มา – https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/en/news/backstories/2485/
