โครงการวิจัยเพื่อเมืองไทยไร้อุบัติเหตุ เผยผลวิจัยวิเคราะห์เจาะลึก เคสอุบัติเหตุรถจักรยานยนต์ 1,000 กรณีทั่วประเทศ ระหว่างปี 2559-2563 เพื่อค้นหาปัจจัยและสาเหตุการเกิดอุบัติเหตุในกลุ่มผู้ใช้รถมอเตอร์ไซค์ พบประเด็นที่นำไปสู่การชนและตายบนท้องถนน ดังนี้
จากเคสตัวอย่าง 1,000 เคส มากกว่าครึ่ง หรือ 53% ของอุบัติเหตุนั้น มีสาเหตุเกิดจาก “ตัวผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์เอง” แบ่งเป็น 3 ปัจจัยสำคัญ ดังนี้
อันดับ 1 เกิดจากผู้ขับขี่ประเมินสถานการณ์เสี่ยงผิดพลาด (Perception Failure) – 49%
อันดับ 2 เกิดจากผู้ขับขี่ตัดสินใจผิดพลาด ขณะเผชิญสถานการณ์ฉุกเฉิน (Decision Failure) – 32%
อันดับ 3 เกิดจากผู้ขับขี่ควบคุมรถผิดพลาด โดยเฉพาะขาดทักษะการใช้เบรกที่ถูกต้อง (Reaction Failure) – 13%
ขณะที่รูปแบบการเกิดอุบัติเหตุ ที่ทำให้เสียชีวิตมากที่สุด ได้แก่
อันดับ 1 “ชนตัดหน้า” สาเหตุสำคัญเกิดจากการขับประมาท/หวาดเสียว โดยเฉพาะการขับเร็ว ฝ่าไฟแดง และเร่งความเร็วแทนที่จะเบรก เป็นต้น
อันดับ 2 “ชนท้าย” สาเหตุสำคัญเกิดจากไม่จดจ่อ/ถูกรบกวน เช่น การไม่มองข้างหน้า หลับใน หรือเมา
ดันดับ 3 “ชนขณะเลี้ยวเข้าทางร่วม” หรือจังหวะเลี้ยวเข้าออกซอย สาเหตุสำคัญเกิดจากขาดความระมัดระวัง ส่วนใหญ่มักไม่มองก่อนเลี้ยว หรือขับตามคันข้างหน้าโดยไม่เหลียวมองซ้ายขวา
พบ 42% นักบิดตายจากอุบัติเหตุ “ไม่สวมหมวกกันน็อค”
‘รศ.ดร.กัณวีร์ กนิษฐ์พงศ์’ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยอุบัติเหตุแห่งประเทศไทย กล่าวว่า ผู้ขับขี่ จยย. ที่ใช้ความเร็วสูงกว่า 80 กม./ชม. เมื่อประสบอุบัติเหตุจะมีโอกาสเสียชีวิตสูง โดยปัจจัยสำคัญที่ทำให้เสียชีวิตคือ “การบาดเจ็บที่ศีรษะ” ซึ่งจากเคสตัวอย่างทั้ง 1,000 เคส พบว่าผู้ตายถึง 42% ไม่ใส่หมวกกันน็อค ในขณะที่ถนนบ้านเราไม่ได้ออกแบบมาเพื่อความปลอดภัยของผู้ใช้ จยย. ดังนั้น จึงต้องขับขี่ด้วยความระมัดระวัง และใส่หมวกกันน็อคที่ได้มาตรฐาน จะช่วยลดการบาดเจ็บและเสียชีวิตได้
.
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ปัจจุบันการตายบนท้องถนนในบ้านเรา 75% เกิดขึ้นกับผู้ขับขี่มอเตอร์ไซค์ ในขณะที่มอเตอร์ไซค์ถือเป็นยานพาหนะ ที่คนไทยจำนวนมากใช้เดินทางสัญจร ตัวเลขล่าสุดมียอดจดทะเบียนทั่วประเทศมากถึง 21 ล้านคัน ในจำนวนนี้เป็นรถมอเตอร์ไซค์ขนาดมากกว่า 400 ซีซี หรือ “บิ๊กไบค์” ประมาณ 2 แสนคัน หรือคิดเป็น 1%
เสนอ 6 ข้อ ลดอุบัติเหตุอย่างยั่งยืน
ทั้งนี้ จากผลวิจัยข้างต้น “ศูนย์วิจัยอุบัติเหตุแห่งประเทศไทย” สรุปข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย เพื่อลดการเกิดอุบัติเหตุอย่างยั่งยืน ดังนี้
- ขอให้ทบทวนหลักสูตรอบรมการทำใบขับขี่รถจักรยานยนต์ โดยมุ่งเน้นเพิ่มทักษะการคาดการณ์อุบัติเหตุ การตัดสินใจในสถานการณ์ฉุกเฉิน และทักษะการควบคุมรถที่ถูกต้อง โดยเฉพาะการใช้เบรก
- แยกอบรมและแบบทดสอบทำใบขับขี่ ระหว่างรถจักรยานยนต์และรถยนต์ออกจากกัน
- บังคับใช้กฎหมายอย่างเคร่งครัด เช่น การดัดแปลงรถจักรยานยนต์ การไม่สวมหมวกนิรภัย
- ผลักดันนโยบายการออกแบบถนน ให้คำนึงถึงความปลอดภัยของรถจักรยานยนต์มากขึ้น โดยมุ่งเน้นลดจุดตัดของกระแสจราจรระหว่างรถยนต์กับรถจักรยานยนต์ เช่น ทำทางรอดหรือจุดกลับรถใต้สะพาน เป็นต้น
- ส่งเสริมและรณรงค์ให้ผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ หมั่นตรวจสอบดูแลรักษาอุปกรณ์เพื่อความปลอดภัย เช่น หลอดไฟหน้า ไฟท้าย ระบบเบรก และสภาพยาง
- พิจารณาจัดตั้ง “ศูนย์วิเคราะห์ข้อมูลอุบัติเหตุแห่งชาติ” เพื่อให้ได้ข้อมูลการเกิดอุบัติเหตุในเชิงลึก ซึ่งจะนำไปสู่การแก้ไขปัญหาอุบัติเหตุได้อย่างตรงจุดต่อไป
