KEY :
- สำนักงานกองสลากฯ เปิดตัว ‘สลากตัวเลข 3 หลัก’ ซึ่งเป็นสลากรูปแบบใหม่ในอนาคต
- ปัจจุบันอยู่ระหว่างการเปิดโครงการรับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้เสีย และศึกษาผลกระทบทางสังคม
- หวยใต้ดิน หรือ หวยเถื่อน เป็นอีกช่องทางหนึ่งที่คนไทยนิยมเล่นกันอย่างแพร่หลาย จึงทำให้เกิดการจัดทำสลากรูปใหม่ขึ้น
‘หวยกับคนไทย’ เป็นของคู่กัน คำ ๆ นี้เราคงได้ยินกันมาเนิ่นนาน การเสี่ยงโชคหวังรวย หรือ ลุ้นรางวัลเล็ก ๆ น้อย ๆ สำหรับบรรดาคอหวยแล้ว คงเป็นความสุขเล็ก ๆ ที่ตั้งตารอทุกวันที่ 1 และ วันที่ 16 ของทุกเดือน บางคนโชคดีบุญหล่นทับถูกหวยรางวัลใหญ่พลิกชีวิต บางคนชีวิตพลิกผันเพราะเอาแต่บ้าหวยหวังรวยทางลัด
บางคนถาม ‘ตัวเลข’ ไปเอามาจากไหน แน่นอนคนไทยเราย่อมอยู่กับความเชื่อ ทุกสิ่งรอบตัวล้วนนำมาตีเป็นเลขได้หมดแล้วแต่มุมมอง ทั้งต้นไม้แปลก สัตว์แปลก อุบัติเหตุ ป้ายทะเบียนรถ ความฝัน หรือแม้กระทั่งสูตรหวยต่าง ๆ ของบรรดาเซียนหวยทั้งหลาย ก็ขึ้นอยู่ที่ว่าใครจะเชื่อแบบไหน สุดแท้แล้วแต่ละตัวบุคคล
นอกจาก ‘สลากกินแบ่งรัฐบาล’ หวยใต้ดิน หรือ หวยเถื่อน ก็เป็นอีกช่องทางหนึ่งที่คนไทยนิยมเล่นกันอย่างแพร่หลาย เราปฏิเสธไม่ได้เลยว่า ‘หวยเถื่อน’ นั้น เป็นอีกหนึ่งทางเลือกของบรรดาคอหวย แต่ก็เป็นสิ่งที่รัฐบาลทุกชุดพยายามหาทางออก และกวาดล้างอย่างจริงจังเช่นกัน เพราะนอกจากจะผิดกฎหมายแล้ว ความเสี่ยงยังเกิดขึ้นได้ทั้งเจ้ามือหวยชิ่งหนี คนถูกรางวัลก็นั่งเศร้าจะไปแจ้งความเอาผิดก็คงกระไรอยู่ เพราะหวยใต้ดินนั้นถือว่าเป็น ‘การพนัน’ มีความผิดและบทลงโทษบัญัติไว้อยู่แล้ว
ที่ผ่านมาในหลาย ๆ รัฐบาลได้พยายามหาทางแก้ไขรับมือกับหวยใต้ดิน อาทิ สมัยรัฐบาลทักษิณ ในการออกสลากพิเศษเลขท้าย 2 ตัว และ 3 ตัว หรือ ภาษาบ้าน ๆ ก็คือ ‘หวยบนดิน’ แต่ท้ายที่สุดก็เกิดการฟ้องร้องจนถึงชั้นฎีกา
และล่าสุดรัฐบาลบิ๊กตู่ กำลังเดินเครื่องในความพยายามออกสลากรูปแบบใหม่ นั้นคือ ‘สลากตัวเลข 3 หลัก’ จนหลาย ๆ คน มองว่าคล้ายกับ ‘หวยบนดิน’ ในตอนนั้นหรือไม่
สลากตัวเลข 3 หลัก คืออะไร
สลากกินแบ่งรัฐบาล ตัวเลข 3 หลัก หรือ NUMBERS 3 หรือ N3 เป็นสลากแบบ สมทบเงินรางวัล หากการออกรางวัลในงวดใดไม่มีผู้มีสิทธิเรียกร้องเงินรางวัล จะนำเงินที่จัดสรรไว้ไปสมทบเพื่อจ่ายเป็น เงินรางวัลในงวดถัดไปก็ได้แต่ไม่เกินหนึ่งงวด ทั้งนี้ เงินที่ได้นำไปสมทบเพื่อจ่ายเป็นเงินรางวัลในงวดถัดไป ถ้าไม่มีผู้มีสิทธิเรียกร้องเงินรางวัลดังกล่าว ให้นำส่งเป็นรายได้แผ่นดิน
โดยสลากตัวเลข 3 หลัก นั้น สามารถเลือกหมายเลขตั้งแต่ 000 ถึง 999 จำนวน 1 หมายเลขต่อการเลือกซื้อสลาก 1 รายการ การซื้อทุก ๆ 1 รายการ จะได้หมายเลขรางวัลพิเศษ 1 หมายเลข ซื้อสลาก 1 รายการ มีสิทธิลุ้นทุกรางวัล โดยจำกัดอายุผู้ซื้อ-ผู้ขาย 20 ปี ขึ้นไป โดยออกรางวัล เดือนละ 2 ครั้ง คือวันที่ 1 และ 16 ของทุกเดือน
กำหนดการจัดสรรเงินที่ได้จากการจำหน่ายสลากกินแบ่งรัฐบาลในแต่ละงวด ตามมาตรา 22 แห่งพระราชบัญญัติสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล พ.ศ.2517 และที่แก้ไขเพิ่มเติม ดังนี้
- ร้อยละ 60 เป็นเงินรางวัล
- ไม่น้อยกว่าร้อยละ 23 เป็นรายได้แผ่นดิน
- ไม่เกินกว่าร้อยละ 17 เป็นค่าใช้จ่ายในการบริหารงาน
การจ่ายเงินรางวัล สลากตัวเลข 3 หลัก
กำหนด 4 รางวัล ได้แก่ รางวัลสามตรง (ตรงเลข-ตรงหลัก) คือ ตัวเลขที่เลือกตรงกับผลการออกรางวัล และหลักตรงกัน รางวัลสามสลับหลัก (ตรงเลข-สลับหลัก) คือ เลขที่เลือกตรงกับผลการออกรางวัลแต่ละหลักสลับกัน และรางวัลสองตรง (ตรงเลข-ตรงหลัก) คือ ตัวเลขที่เลือกตรงกับผลการออกรางวัลและหลักตรงกัน และรางวัลพิเศษ และกำหนดสัดส่วนเงินรางวัลร้อยละ 60 ของยอดการจำหน่ายสลากรวมในแต่ละงวด กำหนดสัดส่วนในการจัดสรรเงินรางวัลคือ
- รางวัลสามตรง ร้อยละ 30
- รางวัลสามสลับหลัก ร้อยละ 30
- รางวัลสองตรง ร้อยละ 39
- รางวัลพิเศษ ร้อยละ 1
โดยกำหนดอัตราการจ่ายเงินรางวัลให้กับผู้ถูกรางวัลแต่ละรางวัล ให้ครบร้อยละ 60 ตามมาตรา 22(1)
การจ่ายเงินรางวัล สลากตัวเลข 3 หลัก
เงินรางวัลร้อยละ 60 ของยอดการจำหน่ายสลากรวมในแต่ละงวด กำหนดจ่ายเงินรางวัลแบบผันแปรในแต่ละรางวัล ยกเว้นรางวัลพิเศษ เงินรางวัลจ่ายเป็นจำนวนเต็ม เศษของเงินรางวัลทุกรางวัล จะนำไปรวมกับรางวัลพิเศษ ดังนี้
- รางวัลสามตรง จ่ายแบบผันแปร จากเงินรางวัลที่ได้รับจัดสรรร้อยละ 30 ให้กับผู้ถูกรางวัลตามจำนวนผู้ถูกรางวัลสามตรง ในอัตราจ่ายเท่ากันทุกราย เป็นเงินจำนวนเต็มไม่มีเศษ (ปัดเศษทิ้ง) และนำเศษที่เหลือ นำไปรวมสมทบกับรางวัลพิเศษ
- รางวัลสามสลับหลัก จ่ายแบบผันแปร จากเงินรางวัลที่ได้รับจัดสรรร้อยละ 30 ให้กับผู้ถูกรางวัลตามจำนวนผู้ถูกรางวัลสามสลับหลัก ในอัตราจ่ายเท่ากันทุกราย เป็นเงินจำนวนเต็มไม่มีเศษ (ปัดเศษทิ้ง) และนำเศษที่เหลือ นำไปรวมสมทบกับรางวัลพิเศษ
- รางวัลสองตรง จ่ายแบบผันแปร จากเงินรางวัลที่ได้รับจัดสรรร้อยละ 39 ให้กับผู้ถูกรางวัลตามจำนวนผู้ถูกรางวัลสองตรง ในอัตราจ่ายเท่ากันทุกราย เป็นเงินจำนวนเต็มไม่มีเศษ (ปัดเศษทิ้ง) และนำเศษที่เหลือ นำไปรวมสมทบกับรางวัลพิเศษ
- รางวัลพิเศษ จ่ายจากเงินรางวัลที่ได้รับจัดสรรร้อยละ 1 และเศษของเงินรางวัลที่ถูกนำมาสมทบให้กับผู้ถูกรางวัลตามจำนวนผู้ถูกรางวัลพิเศษ
ผู้ถูกรางวัลได้รับการยกเว้นไม่ต้องเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา แต่ต้องชำระอากรแสตมป์ใบรับรางวัลสลากกินแบ่งรัฐบาล ในอัตรา 200 บาท หรือเศษของ 200 บาท ต่ออากรแสตมป์ 1 บาท ตามประมวลรัษฎากร (อัตราส่วนค่าอากรแสตมป์ 0.50 บาท ต่อเงินรางวัล 100 บาท หรือเศษของ 100 บาท)
ความคืบหน้าไปถึงไหนแล้ว
สำหรับการออก สลากตัวเลข 3 หลัก สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล ได้จัดทำโครงการเปิดรับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียและศึกษาผลกระทบทางสังคมเกี่ยวกับการกำหนดประเภทและรูปแบบสลากกินแบ่งรัฐบาล ประจำปี 2565 ว่า เป็นการดำเนินการตามพระราชบัญญัติสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล พ.ศ. 2517 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) โดยกำหนดว่า หากสำนักงานสลากฯ จะออกประกาศกำหนดประเภทและรูปแบบสลากกินแบ่งรัฐบาลโดยความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรี จะต้องจัดให้มีการรับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้เสียและศึกษาผลกระทบทางสังคม
เพื่อนำมาประกอบการพิจารณาก่อนออกประกาศ รวมทั้งต้องให้ผู้ด้อยโอกาสและคนพิการเข้าถึงการเป็นตัวแทนจำหน่ายสลากกินแบ่งรัฐบาลด้วย สำนักงานสลากฯ จึงได้ออกประกาศให้ประชาชนทราบถึงวิธีการรับฟังความคิดเห็น ระยะเวลา สถานที่ ตลอดจนรายละเอียดอื่นที่เพียงพอแก่การที่ประชาชนจะเข้าใจและสามารถแสดงความคิดเห็นได้ต่อไป
การรับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้เสียโดยการสัมภาษณ์รายบุคคลและการสนทนากลุ่มย่อย (Focus group) นั้น จะจัดขึ้นในพื้นที่ 6 จังหวัด ประกอบด้วย จังหวัดเชียงใหม่ จังหวัดชลบุรี จังหวัดขอนแก่น จังหวัดเลย จังหวัดนครศรีธรรมราช และกรุงเทพมหานคร ตามลำดับ ระหว่างวันที่ 20 กรกฏาคม – 10 สิงหาคม 2565
ขั้นตอนหลังจากนั้น สำนักงานฯ จะรวบรวมความคิดเห็นทั้งหมด รวมทั้งผลการศึกษาผลกระทบทางสังคมในทุกมิติ และมาตรการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เสนอคณะกรรมการสลากกินแบ่งรัฐบาล และกระทรวงการคลัง เพื่อพิจารณานำเข้าที่ประชุมคณะรัฐมนตรีต่อไป
การนำส่งรายได้แผ่นดิน
ผลการศึกษาการเล่นหวยของคนไทย
ศูนย์วิเคราะห์ Customer Insights by TMB Analytics เมื่อปี 2561 ระบุว่า 1 ใน 4 ของคนไทยซื้อลอตเตอรี่และหวย รวมเป็นเงินกว่า 2.5 แสนล้านบาทต่อปี จากสถิติและผลสำรวจพบว่า คนไทยไม่ว่าจะรายได้มากหรือน้อยก็เล่นหวยทั้งนั้น โดยกลุ่มคนที่มีรายได้สูงกว่า 15,000 บาทต่อเดือน มีการซื้อลอตเตอรี่และหวยเฉลี่ยต่อเดือนอยู่ที่ 680 บาท คิดเป็น 1.2% ของรายได้
ซึ่งมากกว่ากลุ่มคนที่มีรายได้น้อยกว่า 15,000 บาทต่อเดือนที่เฉลี่ยอยู่ที่ 350 บาท คิดเป็น 2.2% ของรายได้ และไม่ว่าจะอายุมากหรือน้อย ก็เล่นหวยทั้งนั้น แต่หนักไปที่คนวัยสร้างครอบครัว ส่วนใหญ่เป็นมนุษย์เงินเดือนและเจ้าของกิจการ แถมเริ่มเล่นหวยตั้งแต่อายุยังน้อย
…
ปัญหาสลากแพงเกินราคา 80 บาทนั้น ยังคงไม่ให้เห็นกันอยู่ในปัจจุบัน แม้ทางรัฐบาลจะมีการปรับรูปแบบและพัฒนาโครงการต่าง ๆ ทั้งโครงการวางจุดจำหน่ายสลาก 80 บาท กว่า 1,000 จุดทั่วประเทศ หรือแม้กระทั่งการจำหน่ายสลากดิจิทัลผ่านแอปพลิเคชั่น ‘เป๋าตัง’ ที่กำลังเป็นที่นิยมอยู่ ณ ขณะนี้ เนื่องจากสามรถเลือกซื้อเลขที่ใช่ในราคาตามกำหนดแล้ว ยังสะดวกสบายต่อการรับรางวัลที่ไม่ยุ่งยาก
ส่วนการเดินหน้าสลากรูปแบบใหม่นั้นจะสามารถแก้ทาง ‘หวยเถื่อน’ ได้หรือไม่ ต้องรอดูผลการสำรวจและการศึกษาจากหลายภาคส่วน เพื่อให้ได้ข้อสรุปที่ชัดเจน ก่อนนำมาใช้เพื่อให้บรรดาคอหวยได้เสี่ยงโชคกัน